Những đối tượng nào cần thực hiện chụp X-quang gối? Dấu hiệu sớm của bênh lý khớp gối.
1. Chụp X-quang đầu gối có ý nghĩa gì?
- Hình ảnh chụp X-quang đầu gối giúp bác sĩ có thể xác định được tình trạng tổn thương và bất thường ở khớp gối. Không phải bệnh nhân nào cũng được chụp X-quang giống nhau, mà góc chụp sẽ thay đổi tùy theo vị trí tổn thương như: chụp nghiêng, thẳng, chếch,...
- Cụ thể, chụp X-quang đầu gối có vai trò quan trọng trong chẩn đoán các bệnh khớp gối như:
- Hẹp khe khớp
- Khi bờ khớp và các khe không đồng đều.
- Mọc gai xương
- Gai xương thường mọc ở phần tiếp giáp giữa xương, sụn và màng hoạt dịch.
- Hình ảnh X-quang thấy gai xương hiện rõ, thô, có thể có mảnh ở ổ khớp hoặc phần mềm quanh khớp.
- Tiêu xương
- Chụp X-quang thấy rõ hình vôi hóa ở vị trí bị tiêu xương, có thể thấy cả các mảnh xương chết.
- Đặc xương
- Hình ảnh X-quang thấy phần xương đặc, thường gặp ở đầu xương tiếp xúc với sụn khớp.
- Loãng xương
- Loãng xương thường xảy ra ở người cao tuổi, khi mật độ canxi trong xương giảm. Ảnh chụp X-quang thấy các bè xương và vân xương hiện rõ.
- Thoái hóa khớp
- Hình ảnh chụp X-quang cho thấy gai xương và các yếu tố khác tùy theo giai đoạn thoái hóa.
Như vậy, chụp X-quang đầu gối cung cấp dấu hiệu để chẩn đoán xác định các bệnh khớp gối. Cùng với các dấu hiệu lâm sàng và cận lâm sàng khác, bệnh nhân sẽ biết được mức độ bệnh và liệu trình điều trị tốt nhất.
2. Khi nào bác sĩ chỉ định chụp X-quang khớp gối thẳng nghiêng?
Vị trí tiếp giáp của đầu dưới xương đùi, đầu trên của xương chày và mặt sau của xương bánh chè được gọi là khớp gối. Ngoài ra, quanh khớp gối còn có hệ thống dây chằng quanh khớp, sụn cơ và gân...
Bác sĩ thường chỉ định bệnh nhân chụp X-quang khớp gối trong các trường hợp tổn thương do tai nạn giao thông, tai nạn lao động hoặc tai nạn trong sinh hoạt:
- Trật khớp
- Gãy xương bánh chè
- Đứt dây chằng chéo khớp gối
- Mất vững khớp gối
Ngoài ra, với một số trường hợp bệnh lý sau bác sĩ cũng sẽ được chỉ định bệnh nhân chụp x-quang:
- Viêm khớp gối
- Thoái hóa khớp gối
Hình ảnh X-quang thoái hóa khớp gối
3. Cần chuẩn bị gì trước khi chụp X-quang khớp gối?
- Trao đổi với bác sĩ về những tác dụng không mong muốn sau chụp X-quang đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai và trong độ tuổi sinh sản.
- Trao đổi với bác sĩ về các vấn đề sức khỏe khác đang gặp phải, các loại thuốc đang sử dụng để giữ nguyên, thay thế hoặc ngừng sử dụng trước khi chụp X-quang vì một số loại thuốc có thể gây cản quang.
- Gỡ bỏ các vật dụng cản quang ra khỏi cơ thể như đồng hồ, nhẫn,... trước khi vào chụp X-quang.
4. Khi nào cần chụp X quang đầu gối?
- Khi có một số triệu chứng bất thường ở khớp gối, người bệnh cần đến bệnh viện tiến hành chụp X quang chẩn đoán kịp thời hiệu quả.
- Các trường hợp bệnh nhân cần chụp X quang đầu gối như: Bệnh nhân có thể cảm nhận được tiếng “rắc” ngay khi chấn thương. Sau đó gối sưng đau và hạn chế vận động. Dù bệnh nhân có điều trị hay không thì tình trạng sưng đau dần cũng tự hết.
5. Các dấu hiệu sớm của bệnh lý khớp gối
- Đau có tính chất âm ỉ, đau tăng khi vận động, khi thay đổi tư thế, giảm đau về đêm và khi nghỉ ngơi. Cơn đau diễn biến thành từng đợt, dài ngắn khác nhau.
- Hạn chế vận động: Khó khăn trong hoạt động thường ngày như bước lên hoặc xuống cầu thang, đứng dậy, đi bộ trong thời gian dài.
- Có tiếng lục khục khi vận động khớp
- Sờ thấy các “chồi xương” ở quanh khớp gặp trong gai xương
- Teo cơ do ít vận động
- Tràn dịch khớp do phản ứng viêm thứ phát của màng hoạt dịch