Câu hỏi thường gặp về Virus Corona (2019-nCoV) bạn đã biết câu trả lời chưa?
Virus corona (2019-nCoV) là gì?
Virus corona là một loại virus gây ra tình trạng nhiễm trùng trong mũi, xoang hoặc cổ họng. Có 7 loại Coronavirus, trong đó, 4 loại không nguy hiểm là 229E, NL63, OC43 và HKU1; 2 loại khác gây nguy hiểm hơn là MERS-CoV và SARS-CoV, từng gây ra đại dịch toàn cầu trong quá khứ; và cuối cùng là virus Corona đang “tung hoành” tại 218 quốc gia, vùng lãnh thổ là chủng mới của virus corona ký hiệu 2019-nCoV.
Đây là dạng virus mới nên con người chưa từng có miễn dịch kể cả miễn dịch chéo trước đó. Virus Corona là một họ virus lớn thường lây nhiễm cho động vật nhưng đôi khi chúng có thể tiến hóa và lây sang người. Khi virus vào cơ thể, nó xâm nhập vào trong một số tế bào và chiếm lấy bộ máy tế bào (gây tổn thương viêm đặc hiệu ở đường hô hấp), đồng thời virus chuyển hướng bộ máy đó để phục vụ cho nó, tạo ra virus mới và lây nhiễm tiếp người khác.
Thời gian ủ bệnh (tức là từ lúc nhiễm virus tới lúc phát bệnh) của 2019-nCoV là từ 1- 14 ngày, thông thường là 5-10 ngày, trong giai đoạn ủ bệnh, virus đã có trong cơ thể người bệnh nhưng lại không có biểu hiện triệu chứng nên người khác không thể biết. Trong một số trường hợp, ở giai đoạn ủ bệnh này, họ đã có khả năng âm thầm lây truyền virus sang người khác. Điều này khiến cho các biện pháp kiểm soát hiện nay rất khó phát hiện.
Tại sao viêm đường hô hấp cấp do virus corona được đặt tên là covid-19?
Đại dịch Covid-19 đang làm thay đổi trật tự thế giới sau khi đã càn quét nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ. Theo thống kê, cứ 4 phút sẽ có 1 người Mỹ tử vong vì bệnh viêm đường hô hấp cấp do coronavirus. Covid-19 đáng sợ đến thế, nhưng hẳn còn rất nhiều người chưa biết cái tên Covid-19 từ đâu mà có?
13h30 ngày 31/12/2019, một website của chính phủ Trung Quốc thông báo về ca bệnh “viêm phổi không rõ nguyên nhân” ở khu vực xung quanh chợ bán buôn hải sản Hoa Nam, Vũ Hán. Bệnh nhanh chóng lây truyền từ người sang người. Trong vòng 100 ngày sau đó, virus có tên SARS-CoV-2 đã đóng băng giao thương trên toàn cầu, đình trệ các hoạt động kinh tế, khiến hơn một nửa dân số thế giới phải ở yên trong nhà.
Đến ngày 11/2/2020, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus corona - căn bệnh “viêm phổi lạ” đang bùng phát mạnh mẽ trên toàn cầu - là do chủng virus corona mới chưa từng thấy trên người. Tên mới cho căn bệnh này là bệnh virus corona 2019, gọi tắt là Covid-19. Trong chữ Covid-19, “CO” viết tắt của từ “corona”, “VI” viết tắt của từ “virus” và “D” là “disease” (dịch bệnh) và 19 nghĩa là năm 2019 - năm mà virus xuất hiện). Trước đó, căn bệnh này được gọi là “virus corona mới 2019” hoặc “nCoV-2019”.
Ông Tedros Adhanom Ghebreyesus (Tổng Giám đốc WHO) cho biết: Cái tên “Covid-19” được chọn để tránh đề cập đến một vùng đất cụ thể, một loài động vật cụ thể hay một nhóm người nào đó nhằm tránh việc kỳ thị, gây tiếng xấu và không khách quan. Được biết, trước đó vì nguồn gốc khởi phát nên nhiều người gán cho nó cái tên “virus Vũ Hán”. Đồng thời, phương thức đặt tên mới này cũng được WHO xác định làm công thức chuẩn để đặt tên những bệnh mới khác có thể xuất hiện trong tương lai, trong đó có quan tâm cả vấn đề dễ phát âm, ngắn gọn và đầy đủ thông tin.
Cơ chế gây bệnh và lây lan của Virus Corona SARS-CoV 2
Virus corona ban đầu xuất hiện từ nguồn động vật như: lạc đà, mèo, dơi, nhưng sau có khả năng lây lan mạnh từ người sang người. Điều đáng lưu ý là sự lây lan đó có thể xảy ra liên tục. Các nhà khoa học Trung Quốc cho biết, trung bình 1 bệnh nhân nhiễm SARS-CoV-2 sẽ lây lan sang 5,5 người khác. Chính vì SARS-CoV-2 có tốc độ lây lan khủng khiếp như vậy, nếu người dân không được trang bị kiến thức về phòng chống bệnh, đại dịch rất dễ xảy ra.
Hầu hết các loại SARS-CoV-2 có con đường lây truyền giống như những loại virus gây cảm lạnh khác, đó là:
+ Người bệnh ho và hắt hơi mà không che miệng, dẫn tới phát tán các giọt nước vào không khí, làm lây lan virus sang người khỏe mạnh.
+ Người khỏe mạnh chạm hoặc bắt tay với người nhiễm SARS-CoV-2 khiến virus truyền từ người này sang người khác.
+ Người khỏe mạnh tiếp xúc với một bề mặt hoặc vật thể có virus, sau đó đưa tay lên mũi, mắt hoặc miệng của mình.
+ Trong những trường hợp hiếm hoi, virus có thể lây lan qua tiếp xúc với chất thải của người bệnh.
Chỉ trong vòng gần 1 năm khởi phát, Covid-19 đã lan tới 218 quốc gia và vùng lãnh thổ, với quy mô và tốc độ chưa từng có. Qua lăng kính mang tên Covid-19, dường như nhân loại đang chứng kiến một thế giới bị đảo lộn. SARS-CoV-2 có kích thước siêu nhỏ mà mắt thường không thể nhìn thấy nhưng nó có thể tấn công mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội. Tính đến 12h ngày 02/12/2020, Covid-19 đã cướp đi sinh mạng của 1.486.609 người với 64.188.950 ca mắc mới trên thế giới. Tại Việt Nam, đã ghi nhận 1.351 trường hợp mắc Covid-19 với 35 trường hợp tử vong, mối lo dịch bùng phát vẫn đang còn hiện hữu nếu người dân chủ quan, lơ là.
Trước đó, trong cuộc họp báo diễn ra lúc gần 3h sáng 31/1/2020 (giờ Việt Nam) ở Geneva (Thụy Sĩ), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố dịch bệnh nCoV là Sự kiện Y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại toàn cầu (PHEIC).
(Theo nguồn: VNVC VietjNam vaccince JSC)