Những mốc khám thai và siêu âm thai của bà mẹ bầu?

1. Siêu âm thai là gì? 

Siêu âm thai nhi (siêu âm) là một kỹ thuật hình ảnh sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của thai nhi trong tử cung. Hình ảnh siêu âm thai nhi có thể giúp bác sĩ đánh giá sự tăng trưởng và phát triển của em bé và theo dõi thai kỳ của thai phụ. Trong một số trường hợp, siêu âm thai nhi được sử dụng để đánh giá các vấn đề có thể xảy ra hoặc giúp xác nhận chẩn đoán.

Siêu âm thai nhi đầu tiên thường được thực hiện trong ba tháng đầu thai kỳ để xác nhận có thai và ước tính thời gian sinh nở. Nếu thai kỳ không biến chứng, lần siêu âm tiếp theo diễn ra trong tam cá nguyệt thứ hai, khi nhìn thấy đầy đủ chi tiết của thai nhi. Nếu nghi ngờ thai nhi có vấn đề, bác sĩ sẽ đề xét nghiệm hình ảnh bổ sung, chẳng hạn như MRI.

Hình ảnh siêu âm thai

2. Phân loại siêu âm thai 

Có hai loại kiểm tra siêu âm thai nhi chính:

Siêu âm qua ngã âm đạo

Với loại siêu âm thai nhi này, một thiết bị dạng đũa gọi là đầu dò sẽ được đặt trong âm đạo của thai phụ để phát ra sóng âm thanh và thu thập các phản xạ. Siêu âm qua đường âm đạo được sử dụng thường xuyên nhất trong thời kỳ đầu mang thai. 

Siêu âm qua thành bụng

Phương pháp siêu âm được thực hiện bằng cách di chuyển đầu dò qua bụng của thai phụ.

Siêu âm 2D, 3D, 4D

Siêu âm sử dụng sóng âm, không xâm lấn nên rất an toàn, cung cấp hình ảnh 2 chiều, 3 chiều và 4 chiều của thai nhi. Loại siêu âm này đôi khi được sử dụng để giúp bác sĩ phát hiện các bất thường trên khuôn mặt hoặc khuyết tật ống thần kinh.

Siêu âm Doppler

Siêu âm Doppler đo những thay đổi nhỏ trong sóng siêu âm trên mạch máu giúp phát hiện bất thường như thai chậm phát triển, tiền sản giật, nhau cài răng lược…Ngoài ra còn có thể cung cấp chi tiết về lưu lượng máu của em bé.

Siêu âm tim thai

Sử dụng sóng siêu âm cung cấp thông tin chi tiết về trái tim của em bé. Phương pháp này có thể được sử dụng để xác nhận hoặc loại trừ khuyết tật tim bẩm sinh.

3. Mức độ quan trọng của siêu âm thai nhi 

Siêu âm trong thời kỳ mang thai có vai trò quan trọng giúp các bác sĩ có thể theo dõi sự phát triển của thai nhi đồng thời phát hiện sớm các dị tật bẩm sinh (nếu có). 

• Trong 3 tháng đầu, siêu âm để đánh giá sự hiện diện, kích thước và vị trí của thai kỳ, xác định số lượng thai nhi và ước tính thời gian sinh nở. Siêu âm cũng có thể được sử dụng để sàng lọc di truyền trong ba tháng đầu, cũng như sàng lọc các bất thường của tử cung hoặc cổ tử cung của sản phụ. 
• Trong tam cá nguyệt thứ hai hoặc thứ ba, siêu âm tiêu chuẩn được thực hiện để đánh giá một số đặc điểm của thai kỳ, bao gồm cả giải phẫu thai nhi. Siêu âm thường được thực hiện trong khoảng từ tuần 18 đến 20 của thai kỳ. 

Siêu âm thai đóng vai trò quan trọng trong thời kỳ mang thai

Ngoài ra bác sĩ có thể sử dụng siêu âm thai nhi để:

• Xác nhận mang thai và vị trí của thai nhi: Một số thai nhi phát triển bên ngoài tử cung, trong ống dẫn trứng. Siêu âm thai nhi có thể giúp bác sĩ phát hiện ra thai ngoài tử cung.
• Xác định tuổi thai: Biết tuổi của thai nhi có thể giúp bác sĩ xác định ngày sinh và theo dõi các mốc quan trọng khác nhau trong suốt thai kỳ.
• Xác nhận số lượng thai nhi: Nếu bác sĩ nghi ngờ đa thai, siêu âm có thể được thực hiện để xác nhận số lượng em bé
• Đánh giá sự tăng trưởng của thai nhi: Bác sĩ có thể sử dụng siêu âm để xác định xem liệu thai nhi của bạn có đang phát triển với tốc độ bình thường. Siêu âm có thể được sử dụng để theo dõi chuyển động, nhịp thở và nhịp tim của bé.
• Nghiên cứu nhau thai và mức nước ối: Nhau thai cung cấp cho thai nhi các chất dinh dưỡng quan trọng và máu giàu oxy. Quá nhiều hoặc quá ít nước ối (chất lỏng bao quanh em bé) trong tử cung khi mang thai hoặc các biến chứng với nhau thai cần đặc biệt chú ý. Siêu âm có thể giúp đánh giá nhau thai và nước ối xung quanh em bé.
• Xác định dị tật bẩm sinh. Siêu âm có thể giúp bác sĩ sàng lọc một số dị tật bẩm sinh.
• Xác định nguyên nhân các biến chứng: Nếu sản phụ bị chảy máu hoặc có các biến chứng khác, siêu âm có thể giúp bác sĩ xác định nguyên nhân.
• Thực hiện các xét nghiệm tiền sản khác: Bác sĩ có thể sử dụng siêu âm để hướng dẫn vị trí đặt kim trong các xét nghiệm tiền sản nhất định, chẳng hạn như chọc ối hoặc lấy mẫu lông nhung màng đệm.
• Xác định vị trí của thai nhi trước khi sinh: Hầu hết các em bé được định vị vị trí đầu tiên vào cuối tam cá nguyệt thứ ba. Hình ảnh siêu âm có thể cho thấy vị trí của thai nhi để bác sĩ có thể đưa ra các phương pháp sinh nở thích hợp. 

4. Những mốc khám và siêu âm thai:

Siêu âm thai là một dạng kiểm tra chẩn đoán không xâm lấn, đã trở thành chỉ định thường quy trong thăm khám thai nhi. Từ những ngày đầu thai kỳ đến giai đoạn chuẩn bị vượt cạn, có 10 mốc khám và siêu âm thai kỳ kèm các xét nghiệm cơ bản, theo từng mốc quan trọng mà các mẹ bầu cần lưu ý:  

4.1.  Lần 1 (5 –  8 tuần):  Xác định có thai, tình trạng của thai

• Khám thai và tư vấn. 
• Siêu âm xác định có thai sớm và số lượng, vị trí túi thai (nằm trong buồng tử cung hay nằm ngoài tử cung), kiểm tra tim thai, tính tuổi thai, ngày dự sinh. 
• Xét nghiệm: HIV, giang mai, Rubella, HbsAg, đường huyết, huyết đồ, nước tiểu.
• Điện tâm đồ. 

4.2.  Lần 2 (11 tuần – 13 tuần 6 ngày): Đo độ mờ da gáy 

• Khám thai và tư vấn. 
• Siêu âm đo độ mờ da gáy.
• Làm xét nghiệm Double test tầm soát dị tật thai nhi. 

4.3. Lần 3 (16 tuần – 21 tuần): Theo dõi sự phát triển của thai nhi

• Khám thai và tư vấn. 
• Siêu âm 2D đánh giá hình thái và sự phát triển thai nhi.
• Làm xét nghiệm Tripple test (nếu chưa làm xét nghiệm Double test). Xét nghiệm này giúp chẩn đoán các vấn đề sức khỏe của thai nhi như các rối loạn về gen, dị tật ống thần kinh. 

4. Lần 4 (22 tuần – 28 tuần): Theo dõi sự phát triển bất thường của thai; phát hiện những bất thường của thai nhi và mẹ

• Khám thai và tư vấn. 
• Siêu âm 4D đánh giá hình thái thai nhi.
• Siêu âm đánh giá độ dài cổ tử cung (trường hợp có nguy cơ sinh non).
• Tổng phân tích nước tiểu.
• Tiêm phòng uốn ván lần 1.
• Thực hiện xét nghiệm nghiệm pháp dung nạp đường.

4.5. Lần 5 (29 tuần – 32 tuần): Kiểm tra ngôi thai

• Khám thai và tư vấn. 
• Siêu âm 4D đánh giá tình trạng phát triển của thai nhi, xác định ngôi thai, vị trí nhau, tình trạng nước ối, dây rốn,…
• Tổng phân tích nước tiểu. 
• Tiêm uốn ván lần 2 (nếu sản phụ sinh con lần đầu hoặc lần 2 sau 5 năm).

4.6. Lần 6 (33 tuần – 34 tuần): Đánh giá sức khỏe của mẹ và thai nhi

• Khám thai và tư vấn. 
• Siêu âm 2D theo dõi tình trạng phát triển của thai nhi, xác định ngôi thai, vị trí nhau, tình trạng nước ối, dây rốn,…
• Tổng phân tích nước tiểu.
• Theo dõi nhịp tim thai và cơn co tử cung bằng monitoring (Non-stress test).

4.7. Đi khám và siêu âm thai lần 7 (34 tuần – 36 tuần): Đánh giá tình trạng phát triển của thai nhi 

• Khám thai và tư vấn. 
• Siêu âm 2D đánh giá tình trạng phát triển của thai nhi, xác định ngôi thai, vị trí nhau, tình trạng nước ối, dây rốn,…
• Tổng phân tích nước tiểu.
• Theo dõi nhịp tim thai và cơn co tử cung bằng monitoring (Non-stress test).

4.8. Lần 8, 9, 10 (36 tuần – 39 tuần): 

• Tuần 36-37 bạn nên đi khám và làm hồ sơ sinh tại bệnh viện bạn muốn sinh
• Hẹn tái khám 1 lần/ tuần.
• Siêu âm 2D đánh giá tình trạng của thai nhi, xác định ngôi thai, vị trí nhau, tình trạng nước ối, dây rốn,…
• Tổng phân tích nước tiểu.
• Theo dõi nhịp tim thai và cơn co tử cung bằng monitoring (Non-stress test). 

4.9. Đi khám và siêu âm thai sau 39 tuần: 

• Hẹn tái khám 3 ngày/ lần.
• Siêu âm 2D, siêu âm màu (nếu thai trên 40 tuần). 
• Tổng phân tích nước tiểu.
• Theo dõi nhịp tim thai và cơn co tử cung bằng monitoring

Để được hỗ trợ tư vấn thông tin chi tiết, xin vui lòng liên hệ

Phòng khám Đa Khhoa  Agape

CS1: 382 Hồ Tùng Mậu, Phú Diễn, Bắc Từ Liêm. Hotline: 0869565868

CS2: 311 Trâu Quỳ, Gia Lâm, Hà Nội. Hotline:0868703663

Vai trò của siêu âm trong chẩn đoán các bệnh lý tuyến vú Siêu âm có vai trò gì trong chẩn đoán các bệnh lý về gan?