Bạn có bao giờ bị dị ứng thời tiết?
Dị ứng thời tiết có liên quan mật thiết đến sự rối loạn hệ miễn dịch trong cơ thể con người. Sự phản ứng lại sự thay đổi nhiệt độ và các yếu tố ngoài môi trường gây nên tình trạng ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, nổi mề đay… Nếu không có sự can thiệp y tế kịp thời, dị ứng thời tiết kéo dài có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. Vậy dị ứng thời tiết là gì và nguyên nhân, triệu chứng ra sao?
1: Dị ứng thời tiết là gì ?
Dị ứng thời tiết là một trong những bệnh dị ứng phổ biến. Bệnh xảy ra khi hệ miễn phản ứng thái quá với các yếu tố của thời tiết như độ ẩm, nhiệt độ, chất dị ứng trong không khí, ánh sáng,… Dị ứng thời tiết thường bùng phát chủ yếu vào giai đoạn chuyển mùa (từ mùa nóng sang mùa lạnh). Sự thay đổi đột ngột của các yếu tố kể trên chính là nguyên nhân trực tiếp kích thích phản ứng dị ứng và kết quả là gây ra hàng loạt các triệu chứng lâm sàng.
Dị ứng thời tiết có thể gặp ở cả người lớn và trẻ nhỏ, đặc biệt là những người có cơ địa nhạy cảm. Đa phần các trường hợp mắc bệnh đều có mức độ nhẹ nhưng ảnh hưởng nhiều đến giấc ngủ, hiệu suất lao động, học tập,… Dị ứng thời tiết có thể tự thuyên giảm nhưng cũng có khả năng tiến triển mãn tính, dai dẳng ngay cả khi điều trị tích cực.
Tùy theo thời gian khởi phát và tiến triển, bệnh được chia thành 2 loại là dị ứng thời tiết cấp và dị ứng thời tiết mãn tính. Cụ thể như sau:
- Dị ứng thời tiết cấp tính: Đề cập đến tình trạng bệnh khởi phát và thuyên giảm hoàn toàn trong 24 giờ đến 6 tuần. Triệu chứng thường bùng phát mạnh, ồ ạt nhưng giảm nhanh – ngay cả khi không điều trị. Dị ứng thời tiết cấp thường gây ngứa mũi, sổ mũi, nghẹt mũi và nổi mẩn đỏ, mề đay.
- Dị ứng thời tiết mãn tính: Dị ứng thời tiết mãn tính xảy ra khi triệu chứng kéo dài hơn 6 tuần. Ở giai đoạn mãn tính, triệu chứng của bệnh tiến triển dai dẳng, âm ỉ, ít bùng phát mạnh như trong giai đoạn cấp. Dị ứng thời tiết kéo dài còn có thể phát triển thêm một số vấn đề có cơ chế dị ứng như hen phế quản, mề đay mãn tính, viêm mũi dị ứng quanh năm và viêm da cơ địa.
2: Triệu chứng của bệnh dị ứng thời tiết là gì?
Khi mắc bệnh dị ứng thời tiết, người bệnh sẽ nhận thấy cơ thể xuất hiện những biểu hiện sau:
Phát ban
Phát ban là triệu chứng xảy ra phổ biến khi bị dị ứng. Ban xuất hiện khiến bề mặt da hình thành những nốt mẩn đỏ. Phát ban có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Tuy nhiên vùng mặt, tay và chân là các vị trí chịu nhiều ảnh hưởng nhất.
Tình trạng phát ban da thường đi kèm với cảm giác ngứa ngáy, nóng rát và khó chịu. Điều này khiến người bệnh không thể kiểm soát hoạt động cào, gãi và chà xát lên vùng da bệnh. Từ đó khiến cho những nốt mẩn đỏ sưng to, ngứa ngáy lan rộng hơn. Đôi khi cơn ngứa và các nốt mẩn đỏ có thể tụ lại thành từng đám và lan rộng khắp bề mặt da của cơ thể.
Viêm mũi dị ứng
Những dấu hiệu điển hình của tình trạng viêm mũi như sổ mũi, hắt hơi, đau đầu cũng sẽ xảy ra trong thời gian mắc bệnh dị ứng thời tiết.
Sưng phù, da rộp tấy đỏ
Làn da của những người đang mắc chứng dị ứng thời tiết nổi mẩn đỏ hoặc dị ứng thời tiết nổi mề đay sẽ có dấu hiệu sưng rộp tấy đỏ. Đặc biệt là những vùng da hở – vị trí tiếp xúc trực tiếp với thời tiết bên ngoài.
Sưng phù là dấu hiệu đặc trưng của tình trạng dị ứng thời tiết nổi mề đay. Khi mắc bệnh, làn da có thể bình thường hoặc đỏ, đau, rát bỏng và ít ngứa. Cơ chế của bệnh lý này có liên quan mật thiết với kháng thể IgE, histamin và một số chất hóa học trung gian khác.
Nổi mề đay cấp tính
Nổi mề đay cấp tính được xác định là triệu chứng đặc trưng và nguy hiểm của bệnh dị ứng thời tiết nổi mề đay giai đoạn nặng. Nổi mề đay cấp tính biểu hiện cho tình trạng nổi mề đay khắp cơ thể. Tình trạng này xuất hiện một cách đột ngột khiến cơ thể tụt huyết áp nhanh, rơi vào trạng thái khó thở, sốc phản vệ và tử vong khi không được xử lý kịp thời.
Mức độ nguy hiểm của bệnh dị ứng thời tiết phụ thuộc và tình trạng bệnh và cơ địa của từng người:
- Trường hợp nhẹ: Dị ứng thời tiết thường xuất hiện với các biểu hiện cấp tính như: da nổi mẩn ngứa ngáy, sưng phù môi, tay chân … Nếu các triệu chứng này hoàn toàn biết mất trong vài giờ đồng hồ và không lặp lại sau đó thì sẽ không gây nguy hiểm gì cho sức khoẻ và cơ thể sẽ sớm hồi phục lại trạng thái bình thường.
- Trường hợp nặng: Các triệu chứng mẩn ngứa, sưng phù nhiều ngày không có dấu hiệu thuyên giảm nếu không có sự điều trị can thiệp kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như tụt huyết áp, khó thở, suy hô hấp, hôn mê, sốc phản vệ … gây nguy hiểm đến tính mạng nạn nhân.
Tình trạng dị ứng thời tiết hoàn toàn có thể kiểm soát khi có sự can thiệp y tế nếu được khám và điều trị ở giai đoạn sớm. Người bệnh bị dị ứng thời tiết kéo dài hơn 1 ngày mà không có dấu hiệu thuyên giảm nên đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời. Tránh để bệnh kéo dài, dẫn đến mãn tính khó điều trị và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm
3: Nguyên nhân gây dị ứng thời tiết là gì?
Yếu tố trực tiếp kích thích dị ứng thời tiết bùng phát là do sự thay đổi của nhiệt độ, độ ẩm, không khí, ánh nắng,… Tuy nhiên, chỉ có một vài cá thể phản ứng quá mức với những yếu tố này. Ở những người khỏe mạnh, hệ miễn dịch gần như không có phản ứng với sự thay đổi đột ngột của thời tiết.
Vì vậy, dị ứng thời tiết chỉ xảy ra khi có những yếu tố thuận lợi sau:
- Cơ địa dị ứng: Cơ địa dị ứng là yếu tố quan trọng trong cơ chế sinh bệnh của các vấn đề liên quan đến dị ứng như mề đay, dị ứng thời tiết, viêm da cơ địa,… Yếu tố này khiến cho hệ miễn dịch trở nên “nhạy cảm” với các tác động từ bên trong và bên ngoài cơ thể. Do đó, người có cơ địa nhạy cảm thường dễ dị ứng hơn so với người bình thường.
- Yếu tố di truyền: Các bệnh lý có cơ chế dị ứng đều liên quan đến yếu tố di truyền. Thống kê cho thấy, nguy cơ mắc bệnh tăng lên đáng kể nếu cả cha và mẹ đều có tiền sử dị ứng thời tiết, mề đay, viêm da cơ địa, viêm mũi dị ứng,…
- Hệ miễn dịch suy giảm: Hệ miễn dịch suy giảm là điều kiện thuận lợi để bùng phát dị ứng thời tiết, mề đay mẩn ngứa và các bệnh có cơ chế dị ứng khác. Do đó khi sức đề kháng suy giảm, các triệu chứng dị ứng thời tiết có thể bùng phát mạnh và tiến triển dai dẳng hơn.
- Điều kiện thời tiết: Dị ứng thời tiết chỉ xảy ra vào giai đoạn chuyển mùa, thời tiết quá nóng hoặc quá lạnh. Đây là những giai đoạn độ ẩm, nhiệt độ và chất dị ứng trong không khí tăng cao. Vì vậy, hệ miễn dịch không kịp thời “thích nghi” và dễ bùng phát phản ứng dị ứng.
Ngoài ra, nguy cơ bị dị ứng thời tiết còn có thể tăng lên khi có những yếu tố sau:
- Trẻ em
- Có sẵn các bệnh lý dị ứng (hen suyễn, viêm mũi dị ứng,…)
- Rối loạn nội tiết
- Căng thẳng thần kinh
- Dùng thuốc và thức ăn dễ gây dị ứng vào giai đoạn chuyển mùa
4: Chẩn đoán dị ứng thời tiết
Dị ứng thời tiết có thể bị nhầm lẫn với một số bệnh lý da liễu và hô hấp. Chính vì vậy, bệnh nhân cần đến bệnh viện để được thăm khám trước khi điều trị.
Chẩn đoán dị ứng thời tiết bao gồm các bước sau:
- Thăm khám lâm sàng, khai thác tiền sử cá nhân và gia đình
- Xét nghiệm IgE trong máu (ít được áp dụng)
Thực tế, chẩn đoán dị ứng thời tiết chủ yếu thông qua thăm khám lâm sàng. Các xét nghiệm dị ứng khác ít khi được chỉ định trong trường hợp này.
5: Làm thế nào để phòng tránh bị dị ứng thời tiết?
Dị ứng thời tiết là bệnh lý xảy ra phổ biến. Bệnh dễ phát triển thành mãn tính và dễ tái phát. Tuy nhiên, bạn có thể phòng ngừa bệnh hình thành và tiến triển bằng những biện pháp sau:
- Bạn cần lưu ý đến chế độ dinh dưỡng. Những người có tiền sử dị ứng cần ăn những loại thực phẩm chứa nhiều vitamin C. Đồng thời bổ sung thêm nhiều dưỡng chất khác có trong trái cây, rau của quả. Những người đang trong thời gian điều trị dị ứng cần ngăn ngừa bệnh tiến triển và tái phát bằng cách kiêng sử dụng các thực phẩm có khả năng gây kích ứng như đậu phộng, hải sản, bia rượu…
- Tránh tiếp xúc với khói bụi, phấn hoa và khói thuốc lá. Bởi đây đều là những yếu tố có khả năng nâng cao nguy cơ bị dị ứng.
- Hạn chế chà xát mạnh trên da, không gãi để phòng ngừa trầy xước và tình trạng tổn thương da.
- Bạn nên giữ ấm cơ thể khi thời tiết lạnh và mắc quần áo thoáng mát, mỏng nhẹ khi thời tiết nóng.
- Người có tiền sử dị ứng cần tránh hoạt động nặng nhọc ra mồ hôi, chống táo bón, tẩy giun sán, tránh ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp, dành thời gian nghỉ ngơi, kiểm soát căng thẳng.
- Duy trì tập luyện các bài tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, yoga, chạy bộ… để góp phần nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
- Những người có cơ địa mẫn cảm cần thận trọng với các tác nhân gây dị ứng. Đồng thời thăm khám, kiểm tra sức khỏe định kỳ để kiểm soát tình trạng sức khỏe.
( Nguồn sưu tầm)
****************************
Liên hệ:
Phòng khám Đa khoa AGAPE 
Hotile: 0869565868
Địa chỉ: 382 Hồ Tùng Mậu - Phú Diễn - Bắc Từ Liêm - Hà Nội