Ai cần phải thực hiện xét nghiệm rối loạn lipid máu? Các xét nghiệm đó bao gồm những gì?
1. Rối loạn Lipid máu là gì?
Lipid máu hay còn gọi là mỡ máu rất quan trọng với sức khỏe con người. Rối loạn Lipid máu là những bất thường giữa các thành phần trong máu thường do các cholesterol tăng nhanh gây bệnh lý đặc trưng như xơ vữa động mạch. Ngoài ra, việc rối loạn mỡ máu cũng là nguyên nhân gây ra những chứng bệnh nguy hiểm như tai biến mạch máu não, động mạch vành hay nhồi máu cơ tim.
LDL- Cholesterol: Đây là lipoprotein phân tử lượng thấp, được coi là thành phần “xấu” của cholesterol. Khi LDL tăng trong máu sẽ dẫn đến sự lắng đọng của chúng dễ dàng trong mạch máu gây ra mảng xơ vữa động mạch.
Mảng xơ vữa khi hình thành có thể gây hẹp hoặc tắc mạch máu (đặc biệt ở tim và não) hoặc vỡ mạch máu gây ra những bệnh nguy hiểm như nhồi máu cơ tim hoặc tai biến mạch máu não. LDL cholesterol có thể tăng lên do các yếu tố như gia đình, chế độ ăn, thuốc lá, đái tháo đường, tăng huyết áp và là chỉ số rất quan trọng trong theo dõi điều trị.
HDL Cholesterol: chiếm từ 25-35% tổng số cholesterol trong máu và được cho là loại tốt vì nó vận chuyển cholesterol từ máu về gan và vận chuyển cholesterol ra khỏi mảng xơ vữa mạch máu làm giảm nguy cơ xơ vữa động mạch tránh các biến chứng nguy hiểm. HDL giảm do các nguy cơ như thuốc lá, thừa cân béo phì, lười vận động.
Triglycerides: Đây cũng là một dạng mỡ trong cơ thể, triglycerides tăng gặp ở đối tượng béo phì, lười vận động, nghiện thuốc lá, nghiện rượu hoặc đái tháo đường. Tăng triglycerides trong máu sẽ thường kèm theo tăng cholesterol toàn phần
2. Nguyên nhân:
Nguyên nhân rối loạn Lipid máu có thể là tiên phát (do di truyền) hoặc là thứ phát. Chẩn đoán bằng xét nghiệm Cholesterol_T; TG; HDL_C và LDL_C. Điều trị bằng thay đổi lối sống và sử dụng các thuốc hạ Lipid máu. Điều trị nguyên nhân rối loạn Lipid máu thứ phát.
3. Khi nào cần xét nghiệm rối loạn Lipid máu
Xét nghiệm chẩn đoán rối loạn Lipid máu nhằm phát hiện nguy cơ mắc các chứng bệnh liên quan đến mỡ máu giúp người bệnh phòng ngừa và trị bệnh kịp thời. Những người bị bệnh thận mãn tính, người hút thuốc lá, đái tháo đường, huyết áp cao rất có nguy cơ rối loạn Lipid máu. Ngoài cải thiện chế độ ăn với 15 thực phẩm tốt cho hệ tim mạc
4. Các xét nghiệm chẩn đoán rối loạn Lipid máu
Những chỉ số lipid máu sẽ giúp đánh giá tình trạng bệnh mỡ máu như sau:
4.1. Đối với Cholesterol toàn phần:
- < 200 mg/dl: nguy cơ bệnh động mạch vành thấp
- 200- 239 mg/dl: mức ranh giới cần chú ý bệnh mạch vành
- > 240 mg/dl: bệnh nhân bị tăng cholesterol máu và có nguy cơ bị bệnh mạch vành cao gấp 2 lần bình thường
4.2. Đối với HDL - cholesterol:
- > 60 mg/dl: có ý nghĩa tốt khi HDL- cholesterol tăng giúp bảo vệ cơ thể trước các nguy cơ tim mạch
- HDL- cholesterol thấp khi dưới 40 mg/dl (với nam giới) hoặc dưới 50 mg/dl (với nữ giới) là một nguy cơ chính của bệnh tim mạch
4.3.Đối với LDL- cholesterol:
- < 100 mg/dl: là chỉ số rất tốt
- 100-129 mg/dl: là chỉ số được
- 130-159 mg/dl: tăng giới hạn
- 160-189 mg/dl: chỉ số tăng (nguy cơ cao)
- > 190 mg/dl: chỉ số rất tăng tương đương với nguy cơ rất cao
4.4 Đối với Triglycerides:
- < 150 mg/dl: bình thường
- 150- 199 mg/dl: tăng giới hạn
- 200-499 mg/dl: tăng
- > 500 mg/dl: rất tăng